“Qoʻshganing bilan qoʻsha qari”
Qisqalik, loʻndalik – yaxshi. Lekin soʻz yoki birikmani oʻylamay qisqartirish mazmunning oʻzgarib ketishiga, baʼzida jiddiy buzilishiga sabab boʻladi.
Sarlavhada berilgan gapning mazmunini hech oʻylab koʻrganmisiz?...
Bosh harf bilan yozilmaydi
Rasmiy hujjatlarda, yozishmalarda eng koʻp koʻzga tashlanadigan xatolardan biri qonun, qaror, farmon, farmoyish, buyruq kabi soʻzlarni bosh harf bilan yozish. Hatto “Oʻzbek tilining asosiy...
Qoʻshtirnoq
Obunachilardan biri qoʻshtirnoqning qaysi turidan foydalanish kerakligi haqida soʻragan edi. Shu haqda ancha-muncha narsa yozib qoʻygandim. Bu orada @xatoliklar kanali shu haqda maqola eʼlon...
Nahot(ki): vergul kerak emas
Nahot va nahotki soʻzlari bilan ham vergul koʻpincha yanglish ishlatiladi. Aslida bu ikki soʻz vergul talab qilmaydi.
Nahot(ki) soʻroq, taajjub, shubha maʼnolarini bildiradi:
Nahot oʻgʻlimga oʻshandoq...
Taqsir
Taqsir soʻzi ham boshida kamina soʻzi kabi kamtarlik maʼnosini bildirgan. Keyinchalik maʼnosi va qoʻllanish yoʻsini oʻzgarib ketgan.
Taqsir arabchadan olingan, asliyatda qisqartirish, kamaytirish; kamchilik; sustkashlik,...
Kamina
Kamina soʻzi fors tilidan oʻtgan, asliyatda kichik, eʼtiborsiz, haqir maʼnolarini bildiradi. Eski oʻzbek tilida hozirgiga nisbatan koʻp ishlatilgan. Umuman, oldinlari oʻzaro muomalada menlik darajasi...
Axir: vergul kerak emas
Axir: vergul kerak emas
Koʻp tarqalgan xatolardan biri axir soʻzi bilan vergul ishlatishdir. Axir ravish va yuklama boʻlib kelishi mumkin. Har ikki holatda ham vergul...
Lotin yozuvi va muammolar
Kun.uz nashrida taniqli lugʻatshunos olim Ravshan Jomonov bilan suhbat berilibdi. Domlaning baʼzi gaplarini anchadan beri kengroq, misollar bilan yozmoqchi boʻlib yurgandim. Tilga olingan baʼzi...
Qoʻshtomoq – kekirdak olmasi
Erkaklar tomogʻidagi boʻrtiq oʻzbekchada nima deb atalashini soʻrashgan edi. Topgan-tutganlarim boʻyicha maʼlumot beraman.
Bu soʻz oʻzbekchada kekirdak olmasi, qoʻshtomoq deyiladi. Lekin bu ikki atama izohli...
Maddoh
Bugun maddoh soʻzi faqat salbiy maʼnoda qoʻllanyapti. Qadimda uning ijobiy yoki neytral maʼnosi ham boʻlgan.
Arab tilidan kirgan bu soʻz asliyatda madh qiluvchi; Xudoga hamdu...