Tadqiqot

Nosirjon Oxunovning “Joy nomlari taʼbiri” kitobida Eski joʻvaga shunday taʼrif beriladi: “Toshkent shahridagi mahallalardan birining nomi. Tarix fanlari doktori A. Muhammadjonovning yozishicha, joʻva aslida juʼba, yaʼni bozor...

Bu katta sport musobaqasi nomi oʻzbek tilida ikki xil variantda ishlatiladi: Olimpiada oʻyinlari, Olimpiya oʻyinlari. Ikkalasi ham toʻgʻri. Izohli lugʻatda ikkala shakl toʻgʻriligi koʻrsatib...

Izohli lugʻat igrek soʻzini shunday sharhlagan:   1️⃣ Lotin alifbosida oxirgi harfdan oldingi “Y” harfining nomi. 2️⃣ Matematikada: shu harf bilan ifodalangan nomaʼlum (qidirilayotgan) miqdor.   Biroq harf sifatida...

Milliy ensiklopediyada bakovul soʻziga shunday izoh berilgan: 1️⃣ Chingizxon davrida va temuriylar saroyida taom va ichimliklar tayyorlovchi oshpazlar boshligʻi. 2️⃣ Oltin Oʻrda xonligida qoʻshinga maosh-ulufa ulashish,...

Xorazm shevasida piyola kosa deyiladi. Bu boshqa sheva egalariga anchagina gʻalati eshitilishi mumkin. Chunki kosa piyoladan kattaroq, asosan suyuqlik va turli ovqatlar solib ichish...

Shevalarda biri oʻrnida boshqasi qoʻllanadigan va shu sababli bahslarga sabab boʻladigan soʻzlardan biri olcha va gilosdir. Bir joyda olcha oʻrnida gilos, boshqa joyda gilos...

Baʼzida talaffuzi yaqin soʻzlarni yanglish qoʻllaymiz. Natijada maʼno butkul oʻzgarib ketadi. Masalan, mentalitetimizga yot tushuncha iborasi mentalitetimizga yod tushuncha shaklida ishlatilishi koʻp uchraydi. Xoʻsh,...

Bayramlar, xushxabarlar, muvaffaqiyatlar bilan qutlash uchun muborak soʻzini ishlatamiz. Arabchadan olingan bu soʻz baraka, tabarruk soʻzlari bilan oʻzakdosh. Asliyatda Xudo marhamat qilgan; xayrli; baxtli...

Kecha im soʻzi parolning oʻzbekchasi ekani haqida yozgan edim. Bir obunachimiz imdan koʻra oʻron yaxshi ekani, bu soʻz “Boburnoma”da qoʻllanganini aytib qoldi. Asardan shu...

Bu soʻzni bugun ham ishlatamiz. Lekin parol maʼnosida qoʻllamaymiz. Gap imo, imo-ishora, imlamoq, im qilmoq, im qoqmoq soʻzlari tarkibidagi im haqida ketyapti. Mahmud Koshgʻariy “Devonu lugʻatit...