“Karmon” oʻzimizniki

“Oʻzbek tilining izohli lugʻati” bu soʻzni rus tilidan kirgan deb koʻrsatibdi. Lekin uning kelib chiqishi turkiy tillarga taqaladi.

Rus tilshunosi M. Fasmer karman soʻzining etimologiyasi boʻyicha bir necha misollarni keltiradi. Jumladan, bu soʻz bir necha turkiy tillarda borligi, choʻntak, hamyon maʼnolarini anglatishini taʼkidlaydi.

A. Semyonov etimologik lugʻatida yozishicha, bu soʻz rus tiliga XVI asr oxiri – XVII asr boshlarida oʻtgan. XIX asr soʻngigacha karman rus tilida ham hamyon maʼnosini anglatgan.

Zamonaviy rus tilida choʻntak maʼnosini bildiradigan bu soʻz sumka, ryukzak kabi buyumlarga oʻrnatiladigan yonchiqqa nisbatan ham ishlatiladi.

Karmon soʻzini ogʻzaki tilda kam qoʻllaymiz. Hozir bu maʼnoda ruscha koshelyok soʻzidan foydalanish urf boʻlgan. Uning oʻzbekcha muqobili – yonchiq soʻzi esa deyarli isteʼmolda emas.

Baʼzida shunday. Tayyor oʻz soʻzimiz turganda chet soʻzni maʼqul koʻramiz.

 

Orif Tolib