Darranda nima?
Kitoblarda, gazeta-jurnallarda “parranda-darrandalar” degan soʻzga duch kelgan boʻlsangiz kerak. Parranda nimaligini koʻpchiligimiz yaxshi bilamiz: har qanday qush zoti. Uyda boqiladiganlari uy parrandasi deyiladi. Masalan, tovuq – uy parrandasi. U ham aslida qush.
Xoʻp, bu gaplar tushunarli. Lekin darranda nima?
Darranda – asli forscha soʻz, pora qilmoq, parchalamoq maʼnosidagi feʼlning hozirgi zamon shakli. Izohli lugʻatga koʻra, oʻzbek tilida ikki xil maʼnoda ishlatiladi.
- Sutemizuvchi yirtqich, vahshiy hayvon:
Darrandalarning ayrimlari, sariq yumronqoziq va sugʻurlar qish va yozda uzoq uyquga ketadi.
“Fan va turmush”
Tuxumi qurib ketgan, quruqda yashovchi sudralib yuruvchilardan darranda kaltakesaklar diqqatga sazovordir.
“Zoologiya”
- Koʻchma maʼnoda. Yovuz, yirtqich:
Yanching oʻz ichida darranda zotin,
Gitlerning baloyi nogihonlarin.
Gʻ. Gʻulom.
Darranda dushmanlar serjahl, asabiy,
Kuchanar devorni sindiray deya.
M. Shayxzoda, “Chorak asr devoni”.
? Demak, darranda yirtqich hayvon, koʻchma maʼnoda esa yovuz, yirtqich deganidir.
Orif Tolib
