Son va raqam
Son va raqam ogʻzaki tilda tez-tez maʼnodosh sifatida qoʻllanadi. Lekin matematik nuqtai nazardan ularning farqi bor.
Son narsalarning qanchaligini, sanogʻini, adadini hisoblash uchun xizmat qiladigan vosita; matematik tushunchadir. Masalan, butun sonlar, kasr sonlar.
Raqam esa sonni ifodalovchi grafik belgidir.
Agar bevosita matematika sohasiga oid boʻlmasa, baʼzi holatlarda son va raqamni bir-birining oʻrnida qoʻllash mumkin:
Bir soni. Yigirma besh soni.
Bir raqami. Yigirma besh raqami.
Yuqoridagi misolda toʻgʻrirogʻi – raqam soʻzini qoʻllash. Lekin son soʻzini qoʻllash ham xato emas. Son soʻzlashuv tilida raqam maʼnosida ham ishlatiladi.
Almashlash har doim ham oʻrinli boʻlavermaydi. Masalan:
Yoʻqlab kelayotganlarning soni yoʻq. ✅
Yoʻqlab kelayotganlarning raqami yoʻq. ❌
Orif Tolib
Muallif haqida
Orif Tolib – bir necha kitoblar, ilmiy, badiiy va publitsistik maqolalar muallifi, muharrir, tilshunos. Daryo.uz nashri kolumnisti. “Ibrat farzandlari” loyihasining oʻzbek tilidan savodxonlik darslari ustozi. Oʻzbekiston yozuvchilar uyushmasi aʼzosi.