Venger tilidagi turkiycha soʻzlar

Venger (mojor) tili turkiy tillar oilasiga kirmaydi, u fin-ugor tillari oilasiga mansub. Lekin vengerlar uzoq yillar turkiy qavmlar bilan qoʻshnichilikda yashagan, faol ijtimoiy-iqtisodiy aloqada boʻlgan. Shu bois juda koʻp turkiy soʻzlar oʻzlashtirilgan. Baʼzi soʻzlarning talaffuzini eshitib: “Oʻzbekacha-ku!” deb yuborish ham hech gap emas. Hatto ota va ona soʻzlari ham mojorchada oʻzbekchaday jaranglaydi.

Baʼzi oʻzlashma soʻzlar zamonaviy venger tilida boshqa maʼnodoshlariga nisbatan kam ishlatiladi.

Olimlar fikricha, vengerlarning ajdodlari Uraldan shimolroqdagi dasht hududlarida yarim koʻchmanchi tarzda yashagan chorvador elatlardir. “Venger” soʻzi Yevropa tillarida ungar, hungar, ungrar kabi shakllarda uchraydi. Bu talaffuzlarga asos boʻlgan soʻz esa bulgʻorcha “oʻn oʻgur”dir. Mashhur rus tilshunosi Fasmerga koʻra, oʻn oʻgur turkiy tillardagi “oʻn oʻgʻuz”dan, yaʼni oʻn oʻgʻiz elati demak.

Oʻrta asrlarda Vengriyani xunlar oʻlkasi deb hisoblashgan.

Vergrlar oʻzlarini madyor, yaʼni mojor deb ataydi.

Maʼlumot uchun: Vengriya Turkiy tilli davlatlar hamkorlik kengashida kuzatuvchi mamlakat hisoblanadi.

Quyida venger tiliga turkiy tillardan oʻtgan baʼzi soʻzlarni eʼtiboringizga havola etaman:

Vergerchasi	Oʻqilishi	Oʻzbekchasi
Alma	Alma	Olma
Anya	Anya	Ona
Árok	Aroʻk	Ariq, zovur, chuqur
Árpa	Arpa	Arpa
Atya	Atya	Ota
Balta	Balta	Bolta
Bátor	Batoʻr	Botir
Béka	Beko	Baqa
Bika	Bika	Buqa
Boglya	Boʻglya	Bogʻlam, gʻaram, uyam
Bölcső	Boʻlchi	Beshik
Borjú	Boʻryu	Buzoq, buzov
Bors	Boʻrsh	Murch, qalampir
Búza	Buza	Bugʻdoy
Ész	Es	Es, aql, idrok, tafakkur
Joghurt	Yoghurt	Yogurt
Kék	Kek	Koʻk, moviy
Korom	Koʻroʻm	Qurum, qorakuya
Kos	Koʻsh	Qoʻy
Ökör	Oʻkoʻr	Hoʻkiz
Oroszlán	Oʻroʻslan	Arslon, sher
Sarga	Sharga	Sariq
Sátor	Shatoʻr	Chodir
Szakáll	Sokal	Soqol
Szatócs	Satuvch	Sotuvchi, baqqol
Szirt	Sirt	Sirt, qoya
Taraj Taréj	Toray Tori	Taroq
Tenger	Tengar	Dengiz
Teve	Teva	Tuya
Tyuk	Tyuk	Tovuq