Xufya va xufiya: farqi nimada?
Ikkovi ham arabchadan kirgan. Shakli yaqin boʻlsa-da, maʼnolarida farq bor. Ana shu farqni bilmaslik ularni xato qoʻllashga sabab boʻladi.
Xufya soʻzi aygʻoqchi, izquvar degan maʼnoni anglatadi. Tarixda xuddi shunday ish bilan shugʻullanuvchilar boʻlgan:
Qulingiz Samarqanddagi xufyalardan kelgan bir xabarni amirzodamga koʻrsatishdan tortingan edi.
P. Qodirov, “Yulduzli tunlar”.
Xufiya esa ikki xil maʼnoga ega:
1️⃣ Boshqalarga bildirilmaydigan, sir tutiladigan; yashirin, maxfiy: xufiya topshiriq, xufiya gap.
2️⃣ Bildirmasdan buzuqilik qiluvchi; yashirin ravishda fohishalik qiluvchi. Lekin bu maʼnoda qoʻllash hozir eskirib ulgurgan: xufiyalik qilmoq, satang xufiyalar.
📌 Demak:
Xufiya ish, xufiya maʼlumot, xufyaning maʼlumoti, xufiyona ✅
Xufya ish, xufya maʼlumot, xufyona ❌
Muallif haqida
Orif Tolib – bir necha kitoblar, ilmiy, badiiy va publitsistik maqolalar muallifi, muharrir, tilshunos. Daryo.uz nashri kolumnisti. “Ibrat farzandlari” loyihasining oʻzbek tilidan savodxonlik darslari ustozi. Oʻzbekiston yozuvchilar uyushmasi aʼzosi.