Tadqiqot

@xatoliklar kanalida bolgarka soʻzi haqida qiziqarli maʼlumot berilibdi. Bolgarka – lappakli arrani Sobiq Ittifoq hududiga ilk bor bolgar ishchilar olib kirgan, buni koʻrgan odamlar...

Etimologiya juda qiziqarli soha. Soʻzlarning boshidan kechirganlari, sarguzashtlari haqidagi fan deyish mumkin. Biror soʻzning tarixini oʻrganib, qiziq hikoya oʻqiganday boʻlasiz. Bal oʻzakli soʻzlar ham...

Venger (mojor) tili turkiy tillar oilasiga kirmaydi, u fin-ugor tillari oilasiga mansub. Lekin vengerlar uzoq yillar turkiy qavmlar bilan qoʻshnichilikda yashagan, faol ijtimoiy-iqtisodiy aloqada...

Baʼzi juft soʻzlarning ikkinchi qismidagi soʻz mustaqil ishlatilmay qoʻygan. Tanish-bilish soʻzi ana shundaylardan. Xoʻsh, bilish soʻzining maʼnosi aslida nima? “Bilish” bugun tilimizda ishlatiladigan bilmoq maʼnosidagi...

Bitta soʻz qarama-qarshi maʼnoni ham anglatishi mumkin. Bu koʻp tillarga xos. Masalan, basir soʻzi arab tilida koʻzi oʻtkir va koʻzi ojiz maʼnolarida ishlatiladi. Oʻzbek...

Itlarning tumshugʻiga taqiladigan himoya qalqonini ruslar “namordnik” deydi. “Morda” – “tumshuq” soʻzidan yasalgan. Xoʻsh, oʻzbekchada bu moslama qanday ataladi? Baʼzi oʻrinlarda shu tushunchani ifodalash uchun...

Baʼzan chet tilidagi soʻz noqobil soʻz bilan mahalliylashtiriladi. Natijada shu soʻz tilga singmaydi. Gohida esa, yaxshi variant topsangiz ham, xalq qabul qilmaydi. Til shunaqa...

Bundan oʻn toʻrt-oʻn besh yillar oldin badiiy asarlarda tushunmay qolgan yoki maʼnosini toʻla anglolmagan soʻzlarim uchun lugʻat daftar tutgandim. Ayniqsa, Gʻafur Gʻulom asarlari oʻzbek...

Kitoblarda, gazeta-jurnallarda “parranda-darrandalar” degan soʻzga duch kelgan boʻlsangiz kerak. Parranda nimaligini koʻpchiligimiz yaxshi bilamiz: har qanday qush zoti. Uyda boqiladiganlari uy parrandasi deyiladi. Masalan,...

“Toʻrt muchasi sogʻ” degan gapni koʻp eshitamiz. Badiiy adabiyotlarda ham bu ibora bot-bot koʻzga tashlanadi. “Mucha” soʻzining lugʻaviy maʼnosi “kishi aʼzosi”dir. “Toʻrt muchasi sogʻ”lik...